گل آفتابگردان و يا sun flower كه شناخته‌شده‌ترين گل‌هايي است كه است كه نظر ظاهري ويژگي‌هاي منحصر به فردي دارد و براي پرورش در منزل مي‌تواند انتخاب مناسبي باشد. در اين مقاله مي‌خواهيم در مورد آموزش كاشت بذر آفتابگردان با شما عزيزان صحبت كنيم. گل آفتابگردان يك گياه كاملاً مقاوم به شرايط جوي است كه به‌راحتي مي‌تواند در باغچه رشد كند. آفتابگردان گياهي يك‌ساله است و همچنين داراي شرايط رشد سريع است كه ۷۰ سانتي‌متر يا چند متر قابل رشد است، زماني كه اين گياه بالغ مي‌شود.

كاشت گل آفتابگردان

همان‌گونه كه گفتيم كاشت بذر آفتابگردان به سهولت انجام مي‌شود، اما مهم‌ترين نكته كه در پرورش آفتابگردان وجود دارد اين است كه اين گل در محلي كه كاشته مي‌شود مي‌تواند به‌سرعت تمام املاح خاك را به خود مي‌گيرد و از بين مي‌برد به همين دليل نبايد در كنار ديگر گل‌ها كاشته شود ازاين‌رو استفاده از كودهاي مناسب به شما در اين زمينه كمك خواهد كرد.

كاشت آفتابگردان فقط از يك طريق امكان‌پذير است آن هم كاشت بذر آفتابگردان است كه از ابتداي فصل بهار و از بين رفتن سرما انجام مي‌شود.

براي كاشت بذر آفتابگردان ابتدا بايد ۱شبانه‌روز آن را در آب بخيسانيد، اين كار كمك زيادي به روند سريع جوانه‌زني مي‌كند.

بعد از آن بايد بذر آفتابگردان را در يك خاك سبك كاشته تا جوانه‌زني كنند.

شما مي‌توانيد براي كاشت بذر آفتابگردان از گلدان‌هاي كوچك استفاده كنيد.

بذر آفتابگردان را در عمق ۴ الي ۵ سانتي در خاك كمپوست و يا در مخلوطي از شن و خاك برگ بكاريد و آن را به‌خوبي آبياري كنيد.

تا زماني كه بذر آفتابگردان جوانه نداده نگذاريد بستر خاك خشك شود.

اگر قصد داريد بذر آفتابگردان را در كنار هم بكاريد بهتر است هر كدام را با فاصله ۱۰ سانتي‌متر از يكديگر بكاريد.

بعد از گذشت ۲ هفته از كاشت بذر آفتابگردان، بذرها شروع به جوان زني مي‌كنند كه بعد از آن رشد سريعي را در پيش مي‌گيرد.

زماني كه جوانه شروع به رشد و بلند شدن كردند بهتر است آن‌ها را به باغچه و يا گلداني بزرگ‌تر انتقال دهيد، زيرا گل آفتابگردان ريشه زيادي دارد.

بعد از انتقال گياهتان را در پرنورترين قسمت منزلتان قرار دهيد زيرا گل آفتابگردان همان‌طور كه از اسمش پيداست نياز شديدي به نور مستقيم آفتاب‌گردان دارد.

اگر گل آفتابگردان در محيط بيرون نگهداري مي‌كنيد بهتر است تا زماني كه ساقه‌هاي آن محكم نشده است گياه را به يك قيم ببنديد. تا در مقابل باد در امان بماند.

شرايط نگهداري

آبياري: از آنجايي كه گل آفتابگردان ريشه‌هاي عميقي دارد بدان معنا است كه نياز آبي فراواني دارد، آبياري گل آفتاب‌گردان بايد طوري باشد تا تمام ريشه‌هاي آن به‌طور كامل خيس شود به همين منظور خاك بايد كاملاً خيس باشد، و تا زماني كه خاك به‌خوبي خشك نشده باشد از آبياري خودداري كنيد، اگر به اين روش به آبياري بپردازيد ريشه‌هاي گياه قوي خواهد شد. توجه داشته باشيد كه حتماً اطراف خاك گياه را هم آبياري كنيد.

خاك: خاكي كه براي كاشت بذر آفتابگردان استفاده مي‌كنيد بايد داراي قدرت زهكشي بالايي باشد تا نگذارد آب در خاك باقي بماند، از آنجايي گل آفتابگردان به نياز آبي بالايي دارد بايد در انتخاب خاك دقت بسياري بكنيد. جنس خاك بايد به گونه‌اي باشد كه آب در آن دچار ايستايي نشود و به‌سرعت آب را از خود عبور دهد. بهترين خاك براي بذر آفتابگردان خاك كمپوست به همراه ماسه و پرليت است.

نور: آفتاب‌گردان نياز نوري بسيار بالايي دارد به‌طوركلي نياز آن ۸ ساعت آفتاب كامل در طول روز است، آفتاب گرم تابستان بهترين زمان براي دريافت نور موردنياز است، اگر آفتابگردان در محيطي كه سايه است قرار داده شود رشد خوبي نخواهد داشت. اگر هم از اين گياه در خانه نگهداري مي‌كنيد سعي كنيد مكاني را در نظر بگيريد كه داراي بيشترين نور است.

كود: در ابتدا به اين نكته اشاره كرديم كه زماني كه بذر آفتابگردان در خاك كاشته مي‌شود تمام مواد معدني خاك از بين مي‌رود و به خود جذب مي‌كند ازاين‌رو كوددهي براي اين گياه بسيار مهم است، شما مي‌توانيد براي كوددهي آفتابگردان از كود نيتروژن، پتاسيم و فسفر استفاده كنيد. بهتر است قبل از كاشت بذر آفتابگردان به كوددهي خاك بپردازيد. كوددهي را بايد تا زماني ادامه دهيد كه گياه در حال رشد است.

نكته: توجه داشته باشيد كه در كوددهي زياده‌روي نكنيد زيرا منجر به سوختن برگ‌هاي آفتابگردان مي‌شود.

براي خريد بذر آفتابگردان در انواع مختلف به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

آفتابگردان (Helianthus) نام يك سرده از زيرخانواده كاسنيان آستروئيده است. اين سرده شامل ۷۰ گونه است. همه گونه‌هاي سرده آفتابگردان بومي آمريكاي شمالي هستند كه از اين ميان ۳ گونه مستثني بوده كه اين ۳ گونه بومي آمريكاي جنوبي مي‌باشند. محبوب‌ترين گونه اين سرده، گل مشهور گل آفتابگردان است. گل آفتابگردان و ديگر گونه‌هاي اين سرده استفاده غذايي و زينتي دارند. گياهان سرده آفتابگردان يك‌ساله هستند و ارتفاعي از ۵۰ تا ۳۹۰ سانتي‌متر دارند.

گل آفتابگردان داراي گلبرگ‌هايي با رنگ‌هاي مختلف از جمله قرمز، زرد، نارنجي، بنفش، قرمز، سفيد و رنگ‌هاي تركيبي مي‌باشد كه شاداب و زيبا بوده، قطر گل‌هاي آن معمولاً ۱۵ تا ۳۰سانتي‌متر بوده و گاهي كم پر و گاهي پرپر ديده مي‌شود. از گل آفتابگردان براي كاشت در گلدان يا حاشيه باغ‌ها و به‌عنوان گل شاخه بريده استفاده مي‌شود.

گل آفتابگردان در ظاهر همانند خورشيد بوده در نتيجه برخي از آن با نام گل آفتاب نام مي‌برند، گلبرگ‌هاي اين گياه كشيده و ريز است، سطح پشت گل و برگ‌ها داراي كرك‌هاي نسبتاً خشن است. اين گياه داراي ساقه‌هاي يك‌تكه يا منشعب است. فضايي را كه براي كاشت انتخاب مي‌كنيد بايد روزانه داراي ۷ تا ۸ ساعت نور خورشيد باشد، اين گياه سايه جزئي را نيز مي‌تواند تحمل كند. گل آفتابگردان نياز به رطوبت و آبياري نسبتاً زياد و منظم دارد، در فصل گرم سال بهتر است هميشه پاي گياه مرطوب باشد. دماي ايده ­آل براي رشد گياه آفتابگردان ۱۸ تا ۲۵ درجه بوده البته دماهاي بالاتر (حدوداً ۳۵ درجه) را نيز تحمل مي‌كند.

از لحاظ خواص آفتابگردان، تخمه هاي آفتاب گردان سرشار از منابع ويتامين ها و مواد معدني و روغن هاي ضروري هستند. نه تنها خوراكي عالي مي باشند بلكه فوايد خارق العاده اي نيز براي سلامتي دارند. روغن آفتابگردان نيز روغني است كه از دانه‌هاي روغني گل آفتابگردان استخراج مي‌كنند. از اين روغن براي مصارف خوراكي استفاده مي‌شود.

كاشت

بذر گل آفتابگردان داراي بذرهاي درشت و قوي بوده كه در اكثر اوقات به‌صورت مستقيم در زمين اصلي كشت مي‌شود (دماي محيط حداقل ۱۵ درجه باشد). گل آفتابگردان زينتي داراي بذرهاي كوچك‌تري نسبت به تخمه آفتابگردان خوراكي بوده و به‌سادگي تحت شرايط دمايي مناسب جوانه مي‌زنند. اولين قدم براي كاشت بذر گل آفتابگردان الوان تزئيني انتخاب خاك مناسب است. برخي از خاك‌هاي باغچه ممكن است مانع سبز شدن بذر و مرگ جوانه بشود بهتر است از خاك‌هاي آماده و بسته‌بندي استفاده كنيد. بهترين تركيب خاك براي كاشت اين بذر شامل ۳۰ درصد كوكوپيت + ۵۰ درصد پيت ماس يا ورمي كمپوست + ۲۰ درصد پرليت دانه‌ريز است. ابتدا بذر آفتابگردان را داخل آب ولرم بريزيد تا به مدت چند ساعت خيس بخورند (حداقل ۳ تا ۱۰ ساعت). اين عمل باعث شده تا پوست خارجي بذرها نرم و شكسته شود و جوانه‌زني تسريع شود. بذرها به‌طور طبيعي بعد از اين مدت بايد ته طرف بروند.

براي اينكه تصميم بگيريم بذرها را نشاء كنيم يا مستقيم بكاريم بايد چند نكته را مدنظر داشته باشيم:

۱. در چه فصلي قرار داريم؟ اگر هوا هنوز سرد است بايد اقدام به نشاء كردن در محيطي گرم همانند منزل يا گلخانه كنيم و بعد از اتمام سرما به محل اصلي كاشت در فضاي باز (باغچه يا باغ) منتقل كنيم، اگر نه در فصل گرم سال هستيم مي‌توانيد به‌راحتي در فضاي باز اقدام به كاشت مستقيم در گلدان و باغچه كنيم.

۲. قصد كاشت آفتابگردان در گلدان داريد يا باغچه؟ درصورتي‌كه مي‌خواهيد اقدام به كاشت در گلدان كنيد كاشت مستقيم مناسب است ولي براي كاشت در باغچه و براي اينكه فواصل كاشت منظم باشد نشاء كردن بذرها توصيه مي‌شود.

بذرها را مي‌توانيد در گلدان يا سيني نشاء و يا حتي ليوان‌هاي يك‌بارمصرف نشا كنيد يا اينكه مستقيم در محل اصلي بكاريد، نشاء كردن نسبت به كاشت مستقيم مزاياي بيشتري دارد.

نشاء كردن بذر گل آفتابگردان

ظرف كشت خود (ليوان يك‌بارمصرف يا سيني نشاء) را با خاك موردنظر پر كنيد، سپس اقدام به آبياري كنيد تا آب از انتهاي ظرف كشت خارج شود و خاك نشست كند. سپس سوراخي ريز به عمق ۱ تا ۲سانتي‌متر ايجاد كنيد و يك يا دو عدد بذر را داخل آن قرار دهيد و سپس با خاك ورمي كمپوست روي بذرها بريزيد، البته مي‌توانيد از همان تركيب خاك نيز بر روي بذر بريزيد ولي استفاده از كمپوست باعث به وجود آمدن نشاءهايي قوي‌تر مي‌شود. دماي ايده­آل براي كاشت بذر ۱۵ تا ۲۵ درجه است و نياز به محيطي خيلي گرم ندارد.

اكنون ظرف كاشت را به محيطي مناسب ببريد و با اسپري خوب آبياري كنيد تا آب به بذرها برسد و خاك كاملاً مرطوب شود. تا قبل از جوانه زدن بذرها نبايد اجازه دهيد سطح خاك خشك شود، اگر ظرف كاشت را در مقابل آفتاب مستقيم قرار داده‌ايد مشكلي نيست ولي بايد بيشتر مراقب بود تا خاك رطوبتش را از دست ندهد، چون بذر در عمق كمي كاشته شده كه به‌سرعت ممكن است در مقابل آفتاب خشك شود و جوانه بميرد. بعد از اينكه نشاء چهار برگه شد و رشد كافي كرد آنها را به گلدان اصلي يا باغچه منتقل كنيد. اگر مي‌خواهيد گلدان را در منزل نگه‌داري كنيد حتماً بايد محيطي پرنور را برايش درنظر بگيريد، پشت پنجره جنوبي با حداقل ۸ ساعت نور در روز ايده­آل مي‌باشد، اگر اين شرايط را نمي‌توانيد فراهم كنيد بايد از نورهاي كمكي (فلورسنت) استفاده كنيد براي اين كار بايد چراغ فلورسنت را در فاصله ۸ تا ۱۰سانتي‌متري گياه قرار دهيد.

كاشت مستقيم بذر گل آفتابگردان در باغچه

براي كاشت مستقيم بذر اولين نكته كه بايد به آن توجه نمود دماي محيط كاشت است. براي كاشت مستقيم در گلدان و در منزل در هر فصلي مي‌توان اقدام نمود ولي براي كاشت مستقيم در گلدان و فضاي باز يا در باغچه بايد بعد از گرم شدن هوا و اتمام سرما اقدام به كاشت بذر كرد. دماي محيط كاشت بايد ۱۵ تا ۲۵ درجه باشد. ابتدا كود دامي پوسيده را بر روي بستر باغچه مي‌ريزيم و به عمق ۱۵ تا ۲۰سانتي‌متر زيرورو مي‌كنيم تا مخلوط شود. سپس اقدام به آبياري مناسب مي‌كنيم تا خاك كاملاً خيس شود. بعد از گذشت چند ساعت از آبياري بذرها را با فاصله ۲۰ تا ۳۰سانتي‌متر از يكديگر در عمق ۲ تا ۳سانتي‌متري قرار مي‌دهيم و بر روي آن خاك قرار مي‌دهيم. سپس به‌آرامي اقدام به آبياري مي‌كنيم به‌طوري‌كه بذرها جابجا نشود و منتظر سبز شدن آنها مي‌مانيم تا قبل از جوانه‌زني خاك هرگز خشك نشود.

كاشت مستقيم بذر گل آفتابگردان در گلدان

براي كاشت مستقيم بذر در گلدان ابتدا مطمئن مي‌شويم كه ته گلدان سوراخ‌هاي مناسبي براي خروج آب اضافي دارد سپس به ارتفاع ۴سانتي‌متر كف آن ماسه درشت مي‌ريزيم و سپس گلدان را با تركيب خاكي كه در بالا گفته شد پر مي‌كنيم و خوب آبياري مي‌كنيم تا خاك نشست كند و آب از ته گلدان خارج شود. اكنون بذرها را در عمق ۲ برابر طول بذر (حدوداً ۱ تا ۲سانتي‌متر) و در فواصل ۲۰ تا ۳۰سانتي‌متري مي‌كاريم و روي آن را با كمپوست پوسيده يا همان تركيب خاك اصلي پر مي‌كنيم و به‌آرامي آبياري مي‌كنيم، بهتر است با افشانه يا اسپري آبياري شود تا بذرها جابجا نشود.

تا قبل از جوانه‌زني بذرها اجازه ندهيد خاك خشك شود و هميشه مرطوب باشد، بعد از جوانه‌زني بذرها بايد گلدان در جاي پرنور باشد. اگر اقدام به نگهداري گلدان در آپارتمان مي‌كنيد بايد توجه نمود كه ميزان نور دريافتي روزانه ۷ تا ۸ ساعت باشد. آبياري گياه بايد هر چند روز يك‌بار هنگامي‌كه سطح خاك كمي خشك شد انجام شود. تا قبل از جوانه‌زني بذرها و درصورتي‌كه هوا خيلي گرم نبود مي‌توانيد گلدان را با مشما شفاف كاور كنيد (بپوشانيد) تا با بالا رفتن رطوبت و دما جوانه‌زني سريع‌تر اتفاق بيفتد.

براي خريد بذر آفتابگردان در انواع مختلف به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.